Eenzaamheid: dit kun jij als oudere er zelf tegen doen
Eenzaamheid kan iedereen overkomen
Eenzaamheid kent verschillende vormen. Het kan zijn dat je gewoon mensen om je heen mist. Vrienden, kennissen of een groep om iets mee te ondernemen. Maar het kan ook zijn dat je voldoende mensen om je heen hebt, maar dat je vooral een diepe, betekenisvolle band met iemand mist.
In het eerste geval spreken we over sociale eenzaamheid. In het tweede geval hebben we het over emotionele eenzaamheid. Natuurlijk zijn er ook veel mensen die van allebei last hebben.
Tips om je sociale kring uit te breiden
Als je vooral behoefte hebt aan meer sociale contacten, zijn er veel manieren om nieuwe mensen te ontmoeten en je sociale netwerk te vergroten:
- Sluit je aan bij een club of groep: Houd je van lezen, wandelen, handwerken of zingen? Er zijn vaak lokale clubs of seniorenverenigingen waar je gelijkgestemden ontmoet. Organisaties zoals Humanitas organiseren soms ook wekelijkse activiteiten. Ideaal om laagdrempelig onder de mensen te komen.
- Leer iets nieuws: Volg een cursus schilderen, tuinieren of leer omgaan met een tablet of computer samen met anderen. Een cursus is een goede manier om mensen met dezelfde interesses te vinden.
- Bezoek lokale evenementen: Houd de lokale agenda in de gaten voor buurtfeesten, markten of bijeenkomsten in het buurthuis. Het Leger des Heils heeft zo’n 130 buurthuiskamers door het hele land. Elke buurthuiskamer heeft zijn eigen activiteiten, afgestemd op de behoeften in de buurt.
- Doe vrijwilligerswerk: Iets doen voor een ander brengt je in contact met collega-vrijwilligers en de mensen die je helpt. Denk aan de lokale bibliotheek, een school, sportclub of een organisatie zoals het Nationaal Ouderenfonds of Stichting Met je hart. Vrijwilligerswerk is een uitstekende manier om actief te blijven en nieuwe gezichten te zien.
- Neem een oppashond: Een huisdier is geen vervanger van menselijk contact, maar kan wel helpen om gevoelens van eenzaamheid te verminderen. Een hond zorgt voor gezelligheid, beweging en sociale contacten in de buurt. Stichting OOPOEH koppelt 55-plussers die zelf niet (meer) aan een hond willen beginnen, als oppas aan een hond in de buurt.
Tips om je sociale contacten te verdiepen
Mis je vooral diepgang en een hechte band? Investeer dan in de kwaliteit van je relaties:
- Koester bestaande contacten: Besteed extra aandacht aan de mensen die al belangrijk voor je zijn. Bel die goede vriend(in) wat vaker, nodig je zoon of dochter uit voor een kop koffie, of stuur een kaartje naar je broer of zus. Plan bewust tijd in voor deze waardevolle relaties.
- Neem initiatief voor een goed gesprek: Durf ook met kennissen of buren eens een persoonlijker gesprek aan te gaan dan alleen over koetjes en kalfjes. Vraag hoe het écht met iemand gaat en deel ook iets van jezelf. Kleine gebaren zoals echt luisteren kunnen veel betekenen.
- Zoek naar gelijkgestemden: Probeer mensen te vinden met wie je een klik voelt op een dieper niveau. Dit kan bij bestaande of nieuwe contacten. Ga daar in sociaal contact bewust naar op zoek. De Humanitas Talentenscan kan helpen je interesses te (her)ontdekken. Dat kan leiden tot contact met mensen die echt bij je passen.
- Overweeg een maatjesproject: Verschillende organisaties koppelen vrijwilligers aan mensen die behoefte hebben aan een-op-een contact voor een goed gesprek of gezamenlijke activiteit. Dit kan helpen een nieuwe, betekenisvolle band op te bouwen.
Technologie inzetten voor meer én dieper contact
Digitale middelen kunnen helpen om gevoelens van eenzaamheid te verminderen. Je kunt het gebruiken voor meer sociale contacten, of om bestaande banden hechter te maken.
- Meer contact: Via Facebook of andere online platforms kun je lid worden van groepen met gedeelde interesses (bv. tuinieren, geschiedenis) en zo je kring van kennissen uitbreiden.
- Dieper contact: Met WhatsApp, Skype of Facetime kun je makkelijk (video)bellen met kinderen, kleinkinderen of goede vrienden, ook als ze ver weg wonen. Volg eventueel een cursus speciaal voor ouderen als je hier handiger in wilt worden.
Programma's en initiatieven die helpen tegen eenzaamheid
Veel organisaties bieden hulp die zowel sociale als emotionele eenzaamheid kan verminderen:
- Het Nationaal Ouderenfonds: Biedt allerlei activiteiten om nieuwe mensen te leren kennen en leuke dingen te ondernemen. Bijvoorbeeld de PlusBus voor uitstapjes, OldStars voor aangepaste teamsporten voor 65+ of Samen Breien, waar ouderen én jongeren wekelijks samen breien en haken.
- Stichting Met je hart: Organiseert waardevolle, terugkerende ontmoetingen voor ouderen, met als doel om duurzame vriendschappen te laten ontstaan.
- Resto VanHarte: Organiseert in 20 gemeentes wekelijks een buurtrestaurant. Hier ontmoeten buurtbewoners elkaar om samen te genieten van een betaalbare maaltijd.
- Eén tegen eenzaamheid: Het landelijke programma van de Rijksoverheid met veel informatie en een overzicht van lokale initiatieven.
Hulp is beschikbaar als je er zelf niet uitkomt
Als het niet lukt om uw eenzaamheid op eigen kracht te verminderen, is hulp zoeken verstandig.
- Praat met de huisarts: Je huisarts kan luisteren en je eventueel doorverwijzen naar passende ondersteuning.
- Bel een hulplijn: De Luisterlijn (088 - 0767 000) is dag en nacht bereikbaar voor een anoniem en vertrouwelijk gesprek. Ook ouderenbonden zoals KBO-PCOB (030 - 3 400 600) en ANBO (0348 - 46 66 66) hebben vaak een infolijn.
- Neem contact op met lokale welzijnsorganisaties: Zij kennen het aanbod in de buurt en kunnen je helpen de juiste activiteiten of ondersteuning te vinden. Uw gemeente of Sociaal Werk Nederland kan u hierover informeren.
Wat doet Achmea tegen eenzaamheid?
Achmea zet zich in voor gelukkig oud worden. Voor samen werken aan een toekomst waarin ouderen zich gezien, verbonden en waardevol voelen. Dat betekent ook: aandacht voor sociale verbinding en zingeving. Zo ondersteunen we via onze merken oplossingen op het gebied van zorg, wonen en welzijn:
Achmea stimuleert ook lokale initiatieven en samenwerkingen met zorgverleners, welzijnsorganisaties en gemeentes. Want eenzaamheid aanpakken lukt alleen als we het samen doen.