Klimaattafels? Bespreek klimaatverandering aan de keukentafel

Uit de Klimaatadaptatiemonitor van Achmea blijkt dat veel mensen overlast ervaren in en om hun woning door extreem weer. Toch ze zien geen noodzaak om hun huis klimaatbestendig te maken. Volgens Maud Weide van Vereniging Eigen Huis komt dat door de hoge kosten en het gebrek aan informatie over het verduurzamen van woningen.


Een belangrijke eerste stap is het verplaatsen van de gesprekken aan de ambtelijke klimaattafels naar de keukentafel. “En dat gebeurt steeds vaker. De meeste veranderingen moeten namelijk gaan plaatsvinden bij de mensen thuis.” Deze gesprekken tussen bewoners onderling kunnen volgens haar gaan over de stappen die mensen willen zetten in het verduurzamen van hun woning, het plaatsen van zonnepanelen of een warmtepomp, en bijvoorbeeld subsidies om een huis te isoleren.

Liever luisteren? Zet dan de podcastaflevering van ‘Klimaatgasten’ aan. 

 

Van klimaattafels naar de keukentafel

“Klimaatverandering raakt ons allemaal. Dit wordt niet opgelost aan een ambtelijke klimaattafel maar moet ook echt besproken worden met en door bewoners thuis aan de keukentafel.” Dat is volgens Weide belangrijk voor het draagvlak, voor de zorgvuldigheid en daarmee voor de snelheid waarmee de energietransitie kan plaatsvinden.

Bijna 70 procent van de mensen vindt dat er meer aandacht besteed moet worden aan hoe ze hun woning beter kunnen weren tegen klimaatverandering. 80 procent kijkt hiervoor naar de overheid. Die kan er volgens Weide op verschillende manieren voor zorgen dat stappen die huiseigenaren individueel maken, worden gestimuleerd. Ze noemt daarbij het plaatsen van zonnepanelen of hybride warmtepompen. Maar ook isoleren van de woning is een goede eerste stap. “De meest duurzame energie, is immers de energie die je niet gebruikt”, zegt Weide.
 

Zelf aan de slag met verduurzamen

Wat haar opvalt uit de Klimaatadaptatiemonitor en ook uit onderzoeken die Vereniging Eigen Huis heeft gedaan over klimaatverandering, is dat mensen vaak niet goed weten hoe ze aan de slag kunnen om hun huis te verduurzamen. Huiseigenaren zullen volgens haar geholpen zijn als er meer informatie is over welke stappen zij kunnen nemen in het klimaatadaptiever maken van hun woning.

Aanvullende regelingen

Ook aanvullende regelingen kunnen en zullen huiseigenaren nog meer over de streep trekken. “Het is belangrijk dat mensen die wel willen maar nog niet kunnen, ook gaan isoleren. En dat kan door te kijken waar zij tegenaan lopen.” De belangrijkste factoren hierin zijn volgens Weide geld en gebrek aan informatie. Voor veel maatregelen zijn subsidies, landelijk en gemeentelijk, maar voor die subsidies moet een huiseigenaar zelf vooraf de investering doen. “Wij pleiten met Vereniging Eigen Huis voor een nationaal isolatieprogramma om huiseigenaren een handelingsperspectief te bieden.” Ook zou volgens Weide een voucher effect kunnen hebben. “Het voordeel van een voucher in tegenstelling tot een subsidie, is dat je zelf niet vooraf hoeft te betalen.”

Pleidooi voor woonlastenneutraliteit

Vereniging Eigen Huis vindt het belangrijk dat er een adequate bescherming is voor (kwetsbare) huishoudens. “Het gaat hier om de betaalbaarheid in het complexe energievraagstuk”, zegt Weide. Zowel de kosten van de verduurzaming als de betaalbaarheid van de energienota zijn van belang. Daarom pleit de vereniging voor woonlastenneutraliteit. “Daarbij gaat het niet om het oneindig subsidiëren van de onrendabele top, maar juist ook om het realiseren van kostenreductie en innovaties, zodat in de toekomst woonlastenneutraliteit haalbaar is zonder extra rijksmiddelen.”

Volgens Weide geeft de monitor een goed beeld weer over de mate van kennis, houding en gedrag van Nederlanders over de klimaatbestendigheid van hun woning. En het geeft inzicht waar bewoners tegenaan lopen en de behoefte aan meer informatie.

Omgaan met de aarde zoals met je eigen huis

Heel veel maatregelen kunnen huiseigenaren zelf treffen, zegt Weide. Veel mensen werken thuis en hebben een vaste computer of een groot beeldscherm. Zet die uit in pauzes en na werk, is haar advies. Dat is ook nog eens goed voor de energierekening. Ook tussendeuren sluiten en kieren dichten zijn simpele maatregelen. “Je moet omgaan met de aarde zoals je omgaat met je eigen huis.”